Home zdrowie Hipnoza – czym jest, jak działa, hipnoza a łagodzenie bólu

Hipnoza – czym jest, jak działa, hipnoza a łagodzenie bólu

0

Hipnoza jako technika terapeutyczna jest stosunkowo rzadko stosowana. Brak większego zainteresowania tą metodą wynika między innymi z faktu, że hipnoza wielu osobom źle się kojarzy. Nie wszyscy też wierzą w jej skuteczność (jest ona sprawą w dużej mierze indywidualną). Jednocześnie ma swoich zwolenników, którzy są przekonani o doskonałym i bezpiecznym działaniu. Czym jest hipnoza i w jaki sposób może nam pomóc?

Co to jest hipnoza?

Mianem hipnozy określamy wprowadzenie w trans, podczas którego zmianom ulega stan świadomości. Jednocześnie częstotliwość fal mózgowych u osób zahipnotyzowanych nie różni się od częstotliwości rejestrowanej w stanie czuwania. W wielu wypadkach hipnoterapeuci wprowadzają swoich pacjentów w stan hipnozy przy pomocy przedmiotów – mogą być to na przykład długopis, zegarek na łańcuszku, wahadełko, a także wiele innych. Chodzi tu przede wszystkim o skupienie uwagi. Niektórzy hipnoterapeuci potrafią wprowadzić w trans samym swoim głosem (mówią bardzo monotonnie). Kiedy człowiek wejdzie w stan głębokiej hipnozy staje się niewrażliwy na bodźce zewnętrzne, ale za to bardzo podatny na sugestię (w stanie hipnozy wyłącza się myślenie krytyczne). Hipnoza budzi wiele kontrowersji etycznych. Przeprowadzona przez niewłaściwą osobę może nie przynieść oczekiwanych rezultatów. Jednocześnie jej możliwości terapeutyczne są bardzo obiecujące. Dzięki tej metodzie można osiągnąć dobre efekty w leczeniu nerwicy, dolegliwości bólowych, fobii społecznych, lęków, bezsenności, a nawet zaburzeń odżywiania. Współcześnie z hipnozy korzysta zarówno psychologia kliniczna, jak i psychiatria. W celach nieterapeutycznych czerpie z niej kryminalistyka. Trzeba podkreślić, że nie każdy jest równie podatny na hipnozę. Choć teoretycznie zahipnotyzować można każdego człowieka, głębokość transu jest sprawą bardzo indywidualną.

Hipnoza na przestrzeni wieków

Z hipnozy bardzo chętnie korzystano już w starożytności. Jak podają zachowane pisma klinowe – znali ją Sumerowie. W starożytnym Egipcie i starożytnej Grecji seanse hipnotyczne praktykowano podczas snu w świątyniach. Zwyczaj ten przejęło chrześcijaństwo (był praktykowany do około połowy szóstego wieku). Zanim stosowania hipnozy zakazała Inkwizycja, była ona wykorzystywana jeszcze przez klasztornych mnichów do leczenia chorych.

Ponowne zainteresowanie seansami hipnotycznymi obserwujemy w osiemnastym wieku, kiedy zaobserwowano ich pozytywny wpływ na łagodzenie dolegliwości bólowych. Większość naukowców tamtych czasów ignorowała ją i wyśmiewała. Była ona przez pewien czas przedmiotem zainteresowań Zygmunta Freuda, jednak na dobre odrodziła się w latach pięćdziesiątych dwudziestego wieku. Zjawiskiem hipnozy na poważnie zainteresował się amerykański psycholog pracujący na Uniwersytecie Stanforda – Ernest Hilgard (jest on współautorem stanfordzkiej skali podatności hipnotycznej).

W czym może pomóc hipnoza?

Hipnoterapia w przypadku wielu schorzeń charakteryzuje się wyjątkowo wysoką skutecznością leczenia. Tym, co odróżnia ją od wielu innych form leczenia jest oddziaływanie na przyczyny, a nie tylko objawy.

Współcześnie hipnozę z powodzeniem stosuje się w leczeniu zaburzeń odżywiania (anoreksja, bulimia, kompulsywne objadanie się), dolegliwości bólowych (bólów menstruacyjnych, migren, bólów chronicznych). Wizyta u hipnotyzera może przynieść dobre rezultaty u osób mających problem z chorobami autoimmunologicznymi (astma, alergie, syndrom jelita drażliwego). Jest ona skuteczna również w leczeniu dolegliwości o podłożu nerwowym – depresji, wszelkiego rodzaju lęków i fobii, nerwic, jąkania, a także kłopotów ze snem.

Zwolennicy hipnoterapii zgodnie podkreślają, że w wielu wypadkach okazuje się ona bardziej skuteczna niż psychoterapia. W przypadku hipnozy często mówi się o rezultatach spektakularnych. Z seansów hipnozy z dobrymi efektami korzystają osoby zmagające się z uzależnieniami (od alkoholu, narkotyków, jedzenia, pornografii, internetu, hazardu, papierosów i wielu innych).

W niektórych przypadkach hipnoza może być znakomitym uzupełnieniem diety odchudzającej. Osoby, które są podatne na sugestię mogą poprosić o przekaz, który raz na zawsze uwolni je od chęci jedzenia słodyczy i innych niezdrowych produktów.

Przy pomocy hipnozy można zmienić zachowania, które utrudniają nam życie. Z terapii takiej mogą skorzystać osoby z niskim poczuciem własnej wartości, zachowaniami kompulsywnymi, skłonnościami do agresji i wybuchów gniewu, jak również walczący z prokrastynacją.

Czy każdy może poddać się hipnozie?

Teoretycznie prawie każda osoba może zostać zahipnotyzowana (istnieje niewielki odsetek ludzi, którzy są odporni na hipnozę), jednak nie oznacza to, że wszyscy wejdą w trans na takim samym poziomie. Amerykańscy psychiatrzy stworzyli nawet trzydziesto-stopniową skalę podatności na hipnozę.

Od 0 do 5 stopni na tej skali otrzymują osoby, które pomimo starań hipnoterapeutów podczas seansu wchodzą jedynie w stan relaksacji.

6 do 11 stopni otrzymuje grupa ludzi, którzy są w stanie wejść jedynie w lekki trans (na tym etapie może pojawić się niekontrolowany ruch gałek ocznych, a także lekkie drętwienie kończyn).

Od 13 do 20 stopni otrzymują osoby będące w stanie wejść w średni trans. W ich przypadku hipnoza może zablokować zdolność odczuwania bólu. Często mówią one, że podczas seansu odbierają swoje ciało w nietypowy sposób. Może być ono niesamowicie lekkie, elastyczne, sztywne, itp.

20 do 30 stopni to grupa będąca w stanie wejść w bardzo głęboki trans. W tym stanie człowiek odbiera rzeczywistość w zupełnie inny sposób. Zazwyczaj po wybudzeniu nie pamięta co się z nim działo podczas seansu.

Należy zdawać sobie sprawę, że im silniejsze zaburzenia nerwicowe, tym podatność na hipnozę jest słabsza.

Jak wygląda seans hipnozy?

Celem seansu hipnotycznego jest głębokie rozluźnienie, podczas którego człowiek uzyskuje nieograniczony dostęp do swoich emocji, zasobów wiedzy, a także podświadomości. Terapeuta sugeruje pacjentowi skupienie się na jednym bodźcu (może to być jego głos lub konkretny przedmiot), co sprawia, że ograniczeniu ulega postrzeganie innych rzeczy. Podczas sesji pacjent może leżeć lub siedzieć w wygodnej pozycji.

Terapeuci prowadzący seanse hipnotyczne mówią spokojnym i monotonnym głosem, co ma pomóc wejść w stan odprężenia. Niekiedy dodatkowo stosują muzykę albo monotonne, rytmiczne dźwięki (sprawdza się tykanie zegara lub muzyka relaksacyjna – na przykład odgłosy deszczu, czy szum fal).

Kiedy pacjent wejdzie w stan całkowitego rozluźnienia, terapeuta może przekazać mu pewne sugestie. W stanie hipnozy myślenie krytyczne jest wyłączone, dlatego łatwiej jest skłonić kogoś do  podjęcia działań, które do tej pory były sabotowane przez umysł (na przykład rezygnacji z palenia papierosów, czy niezdrowego jedzenia).

Warto podkreślić, że skuteczność hipnozy jest w dużej mierze zależna od tego, czy terapeuta trafnie zdiagnozuje problem pacjenta, zada mu odpowiednie pytania, a następnie przygotuje właściwy przekaz. Żeby sesja hipnozy przyniosła oczekiwane rezultaty ważne jest także zaufanie do prowadzącego. Jedynie w sytuacji, gdy osoba poddająca się hipnozie ma pewność, że nie stanie się jej żadna krzywda, możliwe jest pełne rozluźnienie. Niezmiernie istotne jest również to, czy pacjent samodzielnie podjął decyzję o poddaniu się hipnozie (tylko wówczas zaangażuje się w nią w stu procentach), czy też została mu ona zasugerowana przez inną osobę.

Kluczowe jest pierwsze spotkanie z terapeutą. Uzgadniane są wówczas zasady i terminy spotkań, a także odpłatność za nie. Pacjent musi także podjąć decyzję dotyczącą tego, czy odpowiada mu osoba prowadząca terapię.

W większości wypadków seans hipnozy trwa od czterdziestu pięciu minut do jednej godziny. Jeżeli chodzi o częstotliwość spotkań jest ona za każdym razem ustalana indywidualnie. Zazwyczaj jednak kończy się na kilku sesjach, gdyż hipnoza jest z założenia terapią krótkoterminową. 

Czy każdy może zostać hipnoterapeutą?

Zanim udamy się do hipnoterapeuty, koniecznie sprawdźmy jego przygotowanie do wykonywania tego zawodu. Hipnoterapia to również psychoterapia, dlatego powinni się nią zajmować profesjonalni psychoterapeuci. Żeby pracować jako psychoterapeuta należy posiadać wykształcenie psychologiczne, a także kursy psychoterapii, które trwają zazwyczaj od czterech do pięciu lat. Niestety w Polsce brak jest regulacji prawnych dotyczących wykonywania zawodu hipnoterapeuty. Z tego względu pacjenci powinni zachować szczególną ostrożność. Dla własnego bezpieczeństwa należy unikać wizyt w gabinetach pseudoterapeutów, którzy mają na swoim koncie jedynie kursy hipnozy.

Współcześnie prowadzone są profesjonalne szkolenia z hipnoterapii, które dedykuje się psychoterapeutom, ewentualnie lekarzom pragnącym poszerzyć swoje umiejętności.

Czy hipnoza może być niebezpieczna?

Jeżeli na sesje hipnozy udamy się do osoby przygotowanej do wykonywania tego zawodu i doświadczonej, nie powinna stać się nam krzywda. Choć hipnoza prawdopodobnie nam nie zaszkodzi (człowiek nawet pod wpływem hipnozy nie jest w stanie robić rzeczy, które są sprzeczne z jego systemem wartości – terapeuta nie jest w stanie przejąć nad nami całkowitej kontroli), to nie zawsze pomoże. Wiele zależy tu od nas. Powinniśmy wybrać odpowiedniego terapeutę. Jeżeli nie czujemy się komfortowo w towarzystwie danej osoby, rozsądnie jest udać się do kogoś innego. W przeciwnym razie może się okazać, że jedynie tracimy pieniądze.

Pamiętajmy, że hipnoterapeutę obowiązuje tajemnica lekarska –  w żadnym wypadku nie może on ujawniać informacji o pacjencie zdobytych podczas seansu hipnotycznego. Sprzeczne z kodeksem etycznym są również próby nakłaniania pacjenta do zrobienia rzeczy, które są niezgodne z jego wolą (choć i tak się to nie uda, próbowanie jest zabronione).

Autohipnoza jako alternatywa dla spotkań z terapeutą

Osoby, które interesują się hipnozą, a jednocześnie nie są gotowe udać się do gabinetu hipnoterapeutymogą zapoznać się z autohipnozą. Zakłada ona, że jesteśmy w stanie sami (bez udziału osób trzecich) wprowadzić się w trans. Zalecenia do stosowania autohipnozy są takie same jak w przypadku hipnozy. Może ona uśmierzać ból, zmniejszać lęk, pomóc w poprawie wyników sportowych, ułatwić odchudzanie, czy też zerwać z nałogiem.

4.8/10 - (6 votes)

NO COMMENTS

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Currently you have JavaScript disabled. In order to post comments, please make sure JavaScript and Cookies are enabled, and reload the page. Click here for instructions on how to enable JavaScript in your browser.

Exit mobile version