Dieta McDougalla należy do bardzo restrykcyjnych diet roślinnych. Jej twórcy przekonują, że jest to dieta lecznicza, która może zapobiegać chorobom przewlekłym, a nawet nowotworom. Na czym polega dieta McDougalla? Jakie są jej wady i zalety?
Czym jest dieta McDougalla?
Dieta McDougalla to sposób odżywiania oparty przede wszystkim na produktach skrobiowych. Jej twórcą jest amerykański internista John A. McDougall. Opisał on zasady diety w swojej książce „Zdrowie bez recepty, czyli skrobia, która leczy”. Oprócz spożywania dużych ilości skrobi dieta zakłada całkowitą eliminację produktów pochodzenia zwierzęcego i żywności przetworzonej. Konieczna jest także rezygnacja z tłuszczów – w tym również tłuszczów pochodzenia roślinnego, co budzi wiele kontrowersji. Dieta nie wymaga liczenia kalorii – można jeść do syta, jednak tylko dozwolone produkty. Twórca diety przekonuje, że wymyślony przez niego sposób żywienia nie tylko pomaga schudnąć (bez efektu jojo), ale też sprzyja zdrowiu.
Dieta McDougalla – co można jeść?
Podstawą diety McDougalla są rośliny skrobiowe. Twórca diety ceni je, gdyż nie zawierają tłuszczu, a jednocześnie doskonale zaspokajają apetyt. Dopuszczalne jest także jedzenie niewielkich ilości warzyw i owoców. Jednocześnie twórca diety podkreśla, że powinny być one jedynie dodatkiem do skrobi, gdyż zawierają niewiele kalorii i trudno się nimi nasycić.
Dobre produkty skrobiowe to ziemniaki, ryż, kukurydza. Warto wzbogacić dietę w różnego rodzaju zboża. Idealnym posiłkiem na śniadanie, obiad i kolację jest owsianka. Możemy przygotowywać naleśniki, warunkiem jest jednak, żeby nie zawierały nabiału, jajek i oleju. Do diety warto włączyć zupy fasolowe, placki ziemniaczane (ale pieczone, nie smażone na tłuszczu), zupy warzywne, ziemniaki w każdej formie, pieczywo, makarony, pizza (bez sera, mięsa i tłuszczu), ryż, sushi, sałatki na bazie ziaren, fasolowe i pełnoziarniste burgery, kanapki z pastami na bazie fasoli.
Jakich produktów należy unikać?
Dieta McDougalla jest bardzo restrykcyjna. Zakłada wykluczenie wielu produktów, które spożywamy na co dzień. Jej twórca swoje podejście uzasadnia dokumentami historycznymi przedstawiających bogatych, a równocześnie bardzo otyłych ludzi. Jego zdaniem współcześnie niemal każdy może pozwolić sobie na stosowanie diety zarezerwowanej niegdyś dla arystokratów. Przekonuje, że takie jedzenie można obecnie kupić w popularnych restauracjach typu fast food. Innym przykładem mającym potwierdzić słuszność jego diety jest pochodząca ze Starego Testamentu przypowieść o Danielu, który odmówił (z korzyścią dla siebie) spożywania potraw z królewskiego stołu.
Zdaniem McDougalla spożywanie mięsa, produktów pochodzenia zwierzęcego i tłuszczów roślinnych prowadzi do nadwagi i innych chorób cywilizacyjnych takich jak cukrzyca, nadciśnienie, choroby serca, a nawet nowotwory. Przykładem skutków niezdrowej diety ma być także reumatoidalne zapalenie stawów, schorzenia układu pokarmowego (refluks, wrzody żołądka i dwunastnicy, zaparcia).
Na liście produktów zakazanych znajduje się każdy rodzaj mięsa (wołowina, wieprzowina, jagnięcina, dziczyzna, drób, itp.). Nie można spożywać ryb i owoców morza. Zabronione jest jedzenie jaj, picie mleka i spożywanie przetworów mlecznych. Niedopuszczalne jest również spożywanie oliwy z oliwek i wszelkiego rodzaju tłuszczów roślinnych. Na czarnej liście znajduje się także awokado.
Zaleca się ograniczenie spożycia tofu i innych produktów sojowych, gdyż zawierają one duże ilości tłuszczu. Konieczne jest ograniczenie lub wykluczenie z menu pestek i orzechów.
Niewskazane jest picie soków owocowych, spożywanie suszonych owoców, stosowanie dużych ilości soli i innych przypraw.
Dieta McDougalla – jakie efekty obiecuje twórca?
Amerykański internista obiecuje, że efekty proponowanej przez niego diety pojawią się już po dwudziestu czterech godzinach. Po tym czasie możemy się spodziewać złagodzenia objawów refluksu żołądkowego, czy niestrawności.
Już po tygodniu ma nam ubyć około półtora kilograma wagi. W tym czasie obniża się także ciśnienie krwi, obniżenie poziomu złego cholesterolu. Już cztery miesiące na diecie skrobiowej mają umożliwić wyleczenie licznych chorób przewlekłych.
Twórca diety przekonuje, że jest ona nie tylko tania, ale również pozbawiona efektów ubocznych.
Rezygnacja z suplementów diety
Jeszcze jednym założeniem diety McDougalla jest rezygnacja z przyjmowania suplementów diety. Zdaniem amerykańskiego internisty zwiększają one ryzyko chorób serca, nowotworów, a nawet śmierci. Wyjątek należy zrobić jedynie dla witaminy B12 – wystarczy przyjmować małe jej ilości raz w tygodniu.
Styl życia
Podczas stosowania diety McDougalla nie należy uprawiać intensywnych ćwiczeń. Zalecana jest natomiast lekka aktywność fizyczna. Powinniśmy też regularnie eksponować naszą skórę na słońcu, gdyż w ten sposób w naszym organizmie wytwarzana jest witamina D.
Zalety diety McDougalla
Zaletą diety McDougalla może być szybka utrata zbędnych kilogramów, a także oczyszczenie organizmu z toksyn. Jednocześnie jej pozytywne efekty pojawią się tylko wówczas, gdy potraktujemy ją jako kilkudniową kurację. Pozytywne efekty pojawią się, jeżeli nasz dotychczasowy styl żywienia był nieodpowiedni (duże ilości cukru, żywność wysokoprzetworzona).
Wady diety McDougalla
Twórca diety przekonuje, że powinna być ona sposobem odżywiania na całe życie, co budzi wiele wątpliwości.
Problemem jest tu przede wszystkim rezygnacja z tłuszczów – w tym również tłuszczów pochodzenia roślinnego. Stosowanie diety beztłuszczowej to prosta droga do pojawienia się niedoborów ważnych dla naszego organizmu związków (między innymi witamin rozpuszczalnych w tłuszczach). Choć witaminy te będą zawarte w spożywanych produktach roślinnych, nasz organizm nie będzie w stanie ich przyswoić. Warto zdawać sobie sprawę, że konsekwencje takich niedoborów są bardzo poważne.
Witamina A pełni wiele ważnych funkcji w ludzkim organizmie. Dzięki niej nasze oczy funkcjonują prawidłowo. Jest ona niezbędna do budowy i prawidłowego funkcjonowania skóry, układu oddechowego, układu moczowo-płciowego, przewodu pokarmowego. Witamina A jest potrzebna do wzrostu tkanek, syntezy hormonów nadnerczy, utrzymania stabilności komórek nabłonkowych, utrzymania prawidłowych osłon komórek nerwowych, wydzielania hormonów z tarczycy, budowy erytrocytów, czy reakcji immunologicznych. Jest ona bardzo silnym antyoksydantem, dzięki czemu chroni nas przed chorobami nowotworowymi.
Niedobory witaminy A prowadzą do kurzej ślepoty, a z czasem do całkowitej utraty wzroku. U młodych osób jej brak prowadzi do zahamowania wzrostu, dochodzi też do osłabienia układu odpornościowego. U kobiet dochodzi do zaburzenia miesiączkowania problemów z płodnością, pojawiają się zmiany w układzie nerwowym. U osób starszych niedobory witaminy A objawiają się między innymi dzwonieniem w uszach.
Kiedy stosujemy dietę niskotłuszczową, prędzej, czy później możemy się spodziewać niedoborów witaminy E (jest ona nazywana również witaminą młodości i płodności). Witamina E jest silnym przeciwutleniaczem, przeciwdziała zakrzepom, przyczynia się do utrzymania odpowiedniej przepuszczalności błon komórkowych. Chroni ona krwinki czerwone, bierze udział w wytwarzaniu nasienia, ma wpływ na prawidłową wydolność mięśni. Jest ona także współodpowiedzialna za utrzymanie i prawidłowy rozwój płodu.
Niedobory witaminy E mogą doprowadzić do bólów, a z czasem zaniku mięśni, zaburzeń neurologicznych, osłabienia układu immunologicznego, uszkodzenia układu nerwowego, anemii, chronicznego zmęczenia, poronienia, nieprawidłowego rozwoju płodu, a także przedwczesnego starzenia się skóry.
Dieta niskotłuszczowa doprowadza również do pojawienia się niedoborów witaminy K. Jest nam ona potrzebna, gdyż dzięki niej procesy krzepnięcia krwi zachodzą prawidłowo. Co więcej uczestniczy ona w metabolizmie układu kostnego. Do skutków niedoborów witaminy K należą zaburzenia krzepnięcia krwi (w efekcie nasze rany goją się znacznie dłużej), osteoporoza, krwawienia, zaburzenia pracy jelit, a także choroby nowotworowe.
Błędem jest przekonanie McDougalla, że tłuszcze przyczyniają się do udaru mózgu i chorób serca. Jest dokładnie odwrotnie. Zdrowe tłuszcze chronią nas przed chorobami układ krążenia, otyłością i cukrzycą. Rezygnacja z tłuszczu zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na te choroby.
Długotrwałe stosowanie diety McDougalla może doprowadzić do bezpłodności i zaburzeń hormonalnych. U kobiet prędzej czy później dojdzie do zaburzeń miesiączkowania. Mężczyźni stosujący tą dietę muszą liczyć się z obniżeniem poziomu testosteronu i spadkiem libido.
Dieta McDougalla zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na depresję i inne schorzenia układu nerwowego. Podczas jej stosowania możemy czuć się nerwowi, rozdrażnieni, mieć problemy z zasypianiem, a jednocześnie odczuwać chroniczne zmęczenie. Pamiętajmy, że tłuszcze są NIEZBĘDNE do prawidłowej pracy mózgu.
Warto zdawać sobie sprawę, że dieta McDougalla nie jest dobrym rozwiązaniem nawet dla osób, które pragną schudnąć. Tak jak inne diety o niskiej zawartości tłuszczu nie zapewnia ona sytości, dlatego trudno jest nam się oprzeć dodatkowym przekąskom pomiędzy posiłkami.
Błędne założenia
Niektóre założenia amerykańskiego internisty są słuszne, inne zaś nie znajdują naukowego potwierdzenia. Słusznie dochodzi on do wniosku, że żywność przetworzona i niektóre tłuszcze są szkodliwe dla zdrowia. Rezygnacja z produktów typu fast food z pewnością wyjdzie nam na zdrowie. Rezygnacja ze wszystkich tłuszczów z pewnością już nie. Niebezpieczne dla naszego zdrowia są tłuszcze trans, które znajdziemy między innymi w margarynach, masłach roślinnych, czy produktach wysokoprzetworzonych. Zalecenie rezygnacji z awokado, oliwy z oliwek, czy tłuszczów zwierzęcych jest całkowicie nieuzasadnione.
McDougall często posługuje się przykładem bogatych, a jednocześnie otyłych arystokratów, którzy żywili się przede wszystkim produktami pochodzenia zwierzęcego. Jednocześnie nie uwzględnia faktu, że przyczyną otyłości u tych osób było przejadanie się, a nie spożywanie konkretnych pokarmów.
Stosowanie diety McDougalla nie wydaje się dobrym pomysłem. Istnieje wiele innych, zdrowych sposobów na schudnięcie, czy pokonanie przewlekłych chorób. Osoby zainteresowane stosowaniem tej diety powinny wcześniej skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.
