Cykoria to roślina, którą obecnie kupimy w każdym większym sklepie. Posiada ona charakterystyczny smak, przez co nie zawsze wiemy co z nią zrobić w kuchni. Jednocześnie cykorią warto się zainteresować, gdyż jest ona bogatym źródłem składników odżywczych i ma pozytywny wpływ na zdrowie. Co warto wiedzieć o cykorii?
Co to jest cykoria?
Mianem cykorii określamy jednoroczną lub dwuletnią roślinę zaliczaną do rodziny astrowatych. Znamy kilka odmian cykorii, jednak zdecydowanie najpopularniejszą jest cykoria sałatowa. Jest ona niewielka, a swoim wyglądem przypomina kapustę pekińską. Roślina ta jest dobrym dodatkiem do surówek i sałatek, przygotowuje się z niej także kawę bezkofeinową (jest ona zdrowszym zamiennikiem tradycyjnej kawy; produkuje się ją z korzenia cykorii). Co ciekawe sezon na cykorię trwa od listopada do kwietnia, czyli w okresie, kiedy bardzo trudno jest o dobrej jakości świeże warzywa. Cykoria posiada wiele cennych składników odżywczych. Jest bardzo dobrym wyborem na diecie odchudzającej.
Jakie wartości odżywcze posiada cykoria?
Świeże liście cykorii dostarczają nam witamin z grupy B, witamin A, C, E i K, karotenoidów, a także licznych minerałów – między innymi: cynku, miedzi, manganu, potasu, magnezu, sodu, żelaza, fosforu.
Roślina zawiera laktucynę i laktukopikrynę, które korzystnie wpływają na funkcjonowanie układu pokarmowego, i co ważne – działają ochronnie na wątrobę.
Liście cykorii to również błonnik potrzebny do prawidłowego przebiegu procesów trawiennych.
Cykoria jest źródłem inuliny, a także innych fruktanów które w ludzkim organizmie działa jak prebiotyki. Obniżają one pH treści jelitowej, odżywiają komórki jelit, mają wpływ na wysokość kosmków jelitowych, redukują ilość patogenów w jelitach. Co bardzo ważne – zwiększają one stężenie witamin z grupy B w naszej krwi, sprawiają, że nasz organizm lepiej przyswaja magnez, żelazo, cynk i wapń, wspierają funkcjonowanie układu immunologicznego, zmniejszają prawdopodobieństwo zachorowania na nowotwory jelita grubego. Regularne spożywanie żywności zawierającej fruktany to znakomity sposób na obniżenie poziomu złego cholesterolu i trójglicerydów w ludzkim organizmie.
Cykoria na odchudzanie?
Po cykorię powinny sięgać osoby odchudzające się. Jest ona niskokaloryczna (w 100 g liści znajdują się zaledwie 23 kcal), dlatego można jeść ją praktycznie bez ograniczeń (kiedy mamy potrzebę zjedzenia czegoś pomiędzy posiłkami, warto jest sięgnąć właśnie po cykorię. Dla osób na diecie redukcyjnej duże znaczenie ma fakt, że cykoria jest bogata w błonnik, który ma wpływ na perystaltykę jelit, pomaga w usuwaniu toksyn z organizmu, zmniejsza również wchłanianie tłuszczów z pożywienia.
Cykoria posiada działanie moczopędne, dzięki temu ułatwia usuwanie nadmiaru wody z organizmu. Jest to bardzo ważne, jeżeli mamy problem z obrzękami czy cellulitem wodnym. Jeżeli podczas stosowania diety redukcyjnej nie możemy pić tradycyjnej kawy, z powodzeniem zastąpimy ją smaczną kawą z korzenia cykorii.
Cykoria – wpływ na zdrowie
Cykoria zasługuje na uwagę nie tylko ze względu na walory smakowe, ale też korzystne oddziaływanie na zdrowie. Dostarcza nam ona cennych substancji odżywczych, dzięki czemu może zapobiegać niedoborom.
Jako, że liście cykorii zawierają spore ilości witamin z grupy B, a także minerały takie jak magnez, żelazo, potas, czy miedź, które korzystnie wpływają na nasz układ nerwowy. Regularne spożywanie cykorii może zapewnić nam lepszy nastrój, pamięć, koncentrację. Będzie ona pomocna, gdy nie radzimy sobie ze stresem lub mamy kłopoty z zasypianiem.
Substancje zawarte w cykorii obniżają poziom złego cholesterolu, a także trójglicerydów we kwi, przez co zmniejszają ryzyko zachorowania na choroby układu krążenia.
Cykoria zawiera substancje o działaniu prebiotycznym, przez co reguluje trawienie i florę bakteryjną jelit. Warto sięgać po nią gdy mamy problemy z trawieniem i stanem naszych jelit. Należy pamiętać, że kondycja jelit jest bezpośrednio powiązana z układem odpornościowym. Regularne jedzenie cykorii poprawia funkcjonowanie układu immunologicznego.
Niepozorna cykoria zawiera substancje o działaniu przeciwutleniającym, dlatego może opóźniać procesy starzenia się, a także chronić przed nowotworami.
Zastosowanie cykorii w kuchni
Cykorię zdecydowanie najlepiej jest spożywać na surowo. Można ją dusić, jednak procesy obróbki termicznej doprowadzają do utraty ważnych substancji odżywczych. Liście cykorii znakomicie sprawdzą się jako dodatek do sałatek i surówek.
Osoby, które nie mogą spożywać pieczywa (lub też nie chcą jeść węglowodanów w pierwszej połowie dnia) mogą zastąpić je cykorią. Liście cykorii są niewielkie i mają kształt łódeczek, dlatego dobrym pomysłem jest wypełnienie ich farszem. W ten sposób możemy podawać pastę jajeczną, czy sałatkę jarzynową.
Cykoria dobrze komponuje się z orzechami, wędlinami, serami, a nawet owocami. Jej liście będą znakomitym elementem dekoracyjnym.
Jak już wspominaliśmy, z korzenia cykorii można przygotować kawę. Istnieją badania, które sugerują, że taka kawa jest nie tylko smaczna, ale też charakteryzuje się działaniem przeciwzapalnym. Nie należy jednak spożywać jej w nadmiarze, gdyż może ona zawierać akrylamid (substancja o działaniu rakotwórczym, neurotoksycznym, a nawet genotoksycznym). Przy czym pamiętajmy, że szkodliwe działanie jest widoczne jedynie przy piciu, bardzo dużych ilości kawy z cykorii.
Cykoria może być także dobrym dodatkiem do kanapek. Jeżeli nie odpowiada nam jej charakterystyczny gorzki smak, przed użyciem dokładnie wymoczymy ją w wodzie.
Cykoria – przeciwwskazania
Cykoria ma pozytywny wpływ na zdrowie większości osób. Jednocześnie musimy pamiętać, że nie jest ona odpowiednia dla wszystkich. Przeciwwskazaniem do spożywania tego warzywa jest kamica żółciowa (cykoria może tu zaszkodzić, gdyż stymuluje produkcję żółci), alergia na cykorię (z oczywistych względów), ciąża (w dużych ilościach może ona zwiększyć prawdopodobieństwo poronienia), czy karmienie piersią. Osoby chore na cukrzycę powinny zachować ostrożność przy spożywaniu tej rośliny, gdyż znacznie obniża ona poziom cukru we krwi, co może doprowadzić do hipoglikemii. W przypadku chorób jelit należy skonsultować spożywanie cykorii z lekarzem (w pewnych wypadkach nasila ona przykre dolegliwości).
Jak kupić cykorię?
Cykorię najlepiej jest kupić na targu, najlepiej u zaufanego sprzedawcy. Obecnie roślina ta dostępna jest także w wielu sklepach i supermarketach. Przy wyborze cykorii należy zwracać uwagę na jej kolor – powinna być ona możliwie jak najbielsza (biały kolor jest wynikiem hodowli bez dostępu światła). Jeżeli znajdziemy roślinę zieloną, istnieje duże ryzyko, że będzie ona miała nieprzyjemny, gorzki smak. Najlepsza cykoria to taka, której główki są niewielkie, a liście mocno przylegające do siebie.
Współcześnie w sklepach możemy się spotkać również z cykorią czerwoną (posiada ona ciemnoczerwone liście z białymi żyłkami). Jest ona szczególnie popularna we Włoszech i w Stanach Zjednoczonych. Podobnie jak cykoria biała, posiada ona wiele odżywczych substancji. Warto wykorzystać ją do przygotowywania sałatek i przekąsek.
