Bylica boże drzewko to ceniona roślina lecznicza, która w Polsce jest stosunkowo mało znana. Co znajduje się w składzie tej rośliny? Jak bylica boże drzewko wpływa na nasze zdrowie? Jak wygląda jej uprawa?
Czym jest bylica boże drzewko?
Bylica boże drzewko (łacińska nazwa: Artemisia abrotanum) jest to roślina zaliczana do rodziny astrowatych, która ma postać półkrzewu, osiągającego w sprzyjających warunkach do 1,5 metra wysokości. Bylica boże drzewko jest rośliną ruderalną. Jej młode pędy są proste, wzniesione i sztywne. Z kolei stare pędy wyginają się do dołu. Liście są delikatne, dwukrotnie pierzasto-sieczne (roślina posiada liście łodygowe, a także odziomkowe). Kwiaty bylicy są bardzo drobne, mają kolor żółto-zielonkawe. Bylica boże drzewko rosnąca w Polsce nie wydaje owoców, gdyż lato jest tu zbyt krótkie. Cała roślina posiada charakterystyczny korzenno-balsamiczny zapach (który zdaniem wielu osób jest podobny do zapachu coca-coli). Bylica boże drzewko wywodzi się z Europy Wschodniej, Turcji, Zakaukazia i Kaukazu. W Polsce roślina spotykana jest przede wszystkim na plantacjach zielarskich i w ogrodach (często uprawia się ją jako roślinę ozdobną). Artemisia abrotanum znajduje zastosowanie w lecznictwie i kosmetyce.
Bylica boże drzewko – skład
W składzie surowca zielarskiego znajdziemy olejki eteryczne odpowiedzialne za charakterystyczny zapach bylicy bożego drzewka (nawet do 2,5% olejków eterycznych). Roślina jest źródłem żywic, związków kumarynowych, garbników (może ich zawierać nawet do 6%), alkaloidów, soli mineralnych. W jej składzie znajdziemy także pewne ilości witamin A i C.
Bylica boże drzewko – wpływ na zdrowie
Bylica boże drzewko posiada właściwości przeciwzapalne, przeciwpasożytnicze (jest ona składnikiem niektórych preparatów na pasożyty – jest skuteczna zwłaszcza w przypadku glist i owsików), żółciopędne, napotne, moczopędne, antybakteryjne i przeciwwirusowe. Roślina pobudza wytwarzanie soków trawiennych, może poprawiać przemianę materii, zwiększać łaknienie.
Napary z bylicy bożego drzewka (a konkretnie z jej ulistnionych łodyg, które zbiera się latem) wspierają funkcjonowanie układu immunologicznego. Z tego względu warto po nie sięgać w czasie, kiedy jesteśmy szczególnie narażeni na infekcje.
Po Artemisia abrotanum można sięgać podczas zbyt obfitych miesiączek, a zewnętrznie – aplikować ją na trudno gojące się rany. Pomocniczo można ją stosować w przypadku stanów zapalnych błon śluzowych żołądka i jelit, owrzodzeniu jelita grubego, niewielkich krwawieniach z przewodu pokarmowego, czy umiarkowanej biegunce.
Picie naparów z bylicy bożego drzewka poleca się osobom starszym. Roślina może być pomocna po operacjach układu pokarmowego.
W celach leczniczych używany jest przede wszystkim napar z bylicy bożego drzewka. Do jego przygotowania potrzebujemy jednej łyżeczki surowca zielarskiego. Zalewamy go szklanką wrzącej wody, a następnie odstawiamy do zaparzenia na około 15 minut. Zaleca się picie ¼ szklanki naparu od 2 do 3 razy dziennie.
Inne zastosowania bylicy bożego drzewka
Właściwości bylicy bożego drzewka sprawiają, że może być ona stosowana w kosmetyce. Dodawanie jej do kąpieli poprawia krążenie podskórne. Z bylicy bożego drzewka można przygotować również płukankę na włosy – koi ona podrażnienia skóry głowy, likwiduje łupież, a także pobudza porost włosów.
Bylica boże drzewko może być stosowana jako przyprawa – pasuje do każdego typu mięsa, a także do ryb. Można dodawać jej do pieczeni, sałatek (do sałatek pasują zwłaszcza młode pędy rośliny, które charakteryzują się cytrynowo-gorzkim smakiem), majonezów, twarogów, czy ciast.
Z bylicy bożego drzewka można przygotować woreczki zapachowe odstraszające mole.
Przeciwwskazania do stosowania bylicy bożego drzewka
Przeciwwskazaniem do stosowania bylicy bożego drzewka jest alergia lub nadwrażliwość na tę roślinę. Innym przeciwwskazaniem do jej spożywania jest kamica żółciowa.
Ograniczenie spożycia tej rośliny zaleca się kobietom w ciąży i kobietom karmiącym piersią.
Gdzie kupić bylicę boże drzewko?
Bylica boże drzewko nie jest bardzo popularna w Polsce, jednak z pewnością dostaniemy ją w sklepach zielarskich, a czasem także w aptekach, niektórych supermarketach, czy sklepach ze zdrową żywnością.
Sadzonki bylicy bożego drzewka dostępne są w wybranych sklepach ogrodniczych. Bez problemu można je także zamówić przez internet.
Bylica boże drzewko – uprawa
Uprawa bylicy boże drzewko w Polsce jest stosunkowo łatwa, gdyż roślina ta wykazuje bardzo dobrą odporność na warunki atmosferyczne (jest w stanie wytrzymać temperatury do 30 stopni poniżej zera). Bylica często znajduje swoje miejsce w ogrodach nie tylko ze względu na swoje walory estetyczne – jest ona również w stanie skutecznie odstraszać szkodnik ogrodowe.
O ile to możliwe dla bylicy bożego drzewka dobrze jest zarezerwować stanowisko słoneczne. Jeżeli chodzi o idealną glebę – powinna być ona bogata w wapń i próchnicę (odczyn pH powinien być obojętny). Najlepsza będzie gleba wilgotna, żyzna i średnio zwięzła.
Choć roślina wykazuje bardzo dużą odporność na mrozy, zaleca się osłonięcie jej od wiatru.
Zbieranie surowca zielarskiego nie szkodzi roślinie, a wręcz przeciwnie – sprawia, że zaczyna się ona silniej rozkrzewiać. Przycinanie musi znaleźć się na corocznej liście zabiegów pielęgnacyjnych bylicy bożego drzewka. Roślina lubi również nawożenie. W tym celu można wykorzystać kompost, ewentualnie biohumus dżdżownic kalifornijskich (sprawiają one, że podłoże ma lepszą strukturę).
W czasie upałów bylicę boże drzewko dobrze jest podlewać. Przy umiarkowanych temperaturach możemy pominąć ten zabieg.
Osoby myślące o uprawie bylicy bożego drzewka w Polsce powinny zdawać sobie sprawę, że w naszych warunkach klimatycznych nie ma ona szans na wydanie owoców. Z powyższych względów bylica rozmnażana jest wegetatywnie poprzez sadzonki lub podział korzenia.
Trzeba pamiętać, że bylica boże drzewko nie jest odporna na niektóre rodzaje szkodników. Jej liście mogą zostać zaatakowane przez mszyce. Z kolei korzenie tej rośliny są zagrożone przez bawełnice.
Czy wiesz, że:
– Współcześnie w kościele katolickim bylica boże drzewko wykorzystywana jest jako kadzidło.
– Z właściwości bylicy bożego drzewka korzystano już w starożytności.
– Jeżeli wierzyć przekazom ludowym, bylica boże drzewko może odstraszać złe duchy.
– Olejki eteryczne zawarte w Artemisia abrotanum odstraszają insekty (między innymi komary, muchy i mole).
– Kiedyś wierzono, że wkładanie bylicy bożego drzewka pod poduszkę ułatwia zasypianie.
– Medycyna ludowa wykorzystywała bylicę boże drzewko do leczenia takich schorzeń jak infekcje dróg oddechowych, ukąszenia pająków, skorpionów i węży, dżuma, gościec postępowy, czy dychawica.
– Obecnie bylica boże drzewko jest rośliną zapomnianą, jednak w czasach średniowiecza wykorzystywano ją powszechnie zarówno w medycynie, jak i w kuchni.
– Bylica boże drzewko znana jest również pod nazwą bożodrzewo.
– Gorzka w smaku bylica boże drzewko jest popularną przyprawą we Włoszech.
